Het programma Ondersteuning Jeugd in Overgang naar Volwassenheid (OJOV) wordt – met Hogeschool Inholland als penvoerder – samen met het Verwey-Jonker Instituut en Hogeschool Rotterdam uitgevoerd in de steden Amsterdam, Haarlem en Rotterdam in het kader van een RAAK-PRO subsidie. Deze subsidie wordt verstrekt voor het versterken van het praktijkgericht onderzoek aan hogescholen en het intensiveren van de relaties met andere kennisinstellingen. Gemeenten, jongerenwerk, jeugdhulp, mbo, collega-hogescholen en het Nederlands Jeugdinstituut zijn nauw bij het onderzoek betrokken.

Een van de uitkomsten van de startbijeenkomst van het deelonderzoek in Rotterdam is, dat de mensen en organisaties die betrokken zijn regelmatig en goed op de hoogte gehouden willen worden van het verloop van het onderzoek. Daarom hebben we besloten een Nieuwsbrief te maken.

Dit is het eerste nummer van die nieuwsbrief, waarin we terugkijken op de startbijeenkomst en vooruitkijken naar activiteiten tot aan de zomer. Dat doen we beknopt, zodat je snel een beeld krijgt van wat er speelt. Wanneer je over bepaalde onderwerpen meer wilt weten, dan kun je de bijlage raadplegen waarin uitgebreidere informatie staat.

Actiepunten uit de startbijeenkomst van 22 februari 2018

Op 22 februari hebben we een startbijeenkomst gehouden bij Hogeschool Inholland met de werkveldpartners. De opkomst was goed en vanuit verschillende organisaties (gemeente, onderwijs en hulpverlening) waren zo’n 25 mensen aanwezig. De werkveldpartners zijn nader geïnformeerd over het onderzoek, de doelen en de beoogede resultaten. Daarnaast hebben we informatie opgehaald bij de werkveldpartners die ons behulpzaam is bij het onderzoek. Daarbij hebben we onder meer gevraagd of we alle relevante partners in beeld hebben en hoe we iedereen het beste verder kunnen betrekken bij het onderzoek. Daarnaast hebben we tips opgehaald over het bereiken en betrekken van jongeren bij het onderzoek.

De opbrengsten van de startbijeenkomst leverde zowel meer directe actiepunten op als punten om in het achterhoofd te houden.

2.1  Actiepunten 

Het betrekken van jongeren in het onderzoek

Het advies is om jongeren intensief te betrekken. Maak bijvoorbeeld groepen van jongeren bij een ROC en elders, leg hen zaken voor, en laat ze meekijken en meelezen.

Het advies is om de school als werkplaats en niet zozeer als vindplaats te beschouwen.

Welke jongeren?

Het gaat om jeugdigen die in hun late adolescentie en/of jongvolwassenheid bij het inrichten van hun leven behoefte hebben aan gerichte professionele ondersteuning op één of meerdere leefgebieden. Denk aan huisvesting, inkomen en financiën, onderwijs en werk, familie en sociale relaties, lichamelijke en psychische gezondheid, gebruik van alcohol en drugs.

Vindplaatsen jongeren

Het is de bedoeling dat er in drie jaar tijd tussen de 70-110 jongeren per stad worden geïnterviewd. Dat is een aanzienlijk aantal. Gestreefd wordt naar een gemêleerde groep en daarom willen we gebruik maken van verschillende vindplaatsen. Vooral:

1. Voorzieningen (aan de voorkant van de) zorg: bijvoorbeeld JGZ, Stichting Zwerfjongeren, Leger des Heils, William Schrikkergroep, Pameijer, Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond.
2. Jongeren- en straathoekwerk: bijvoorbeeld 010 Jongerenraad, wijknetwerken, DOCK, JOZ ambulant jongerenwerk, NIFFO (Afrikaanderwijk straatjongeren).
3. Onderwijs (mbo en hbo): Startcollege, MBO, Vo-onderwijs.
4. Voorzieningen voor (toeleiding naar) onderwijs en/of werk: Leerwerkloket, School2Care, Leerplicht, Stichting City Stewarts.

Het betrekken van professionals

• Praat ook met de professionals (uit beleid en praktijk).
• Mogelijk kunnen we deelnemers van het Informatie Punt van Albeda inzetten? Dat is een leerbedrijf binnen sociaal werk waar studenten langere tijd aan verbonden zijn.

Kansen en bedreigingen voor dit onderzoek

Kansen

• Zorg dat het de jongeren zelf iets oplevert of dat deelname op zichzelf leuk is.
• Maak gebruik van duurzame contacten die jongeren hebben met hulpverleners.
• Richt deelname in als een leuke ervaring op zichzelf.
• Vraag de jongeren zelf wat hun ideeën zijn hierover.
• Interview eventueel ook de informele ondersteuners van jongeren.

Bedreigingen

• Wanneer hulptrajecten afgerond/gestaakt zijn is er het risico dat de jongeren uit beeld raken en contact opnemen moeilijk is.
• Contactgegevens wisselen regelmatig (email/mobiel nummer). Hoe bijhouden?
• Jongeren hebben het gevoel dat deelname hen niets oplevert dus zijn niet gemotiveerd.

2.2  Wat moeten we op langere termijn/in achterhoofd houden?

Inhoudelijk 

• De overgang 18+/18- moet soepeler.
• Je moet een keten bouwen: ‘1 regisseur, 1 plan’ blijkt vaak niet te werken. Je hebt specialisten nodig die samenwerken. Maar hoe organiseer je dat?
• Onderwijs en hulpverlening kunnen veel beter samenwerken (MBO gaat, maar VO niet).
• De term ‘inclusieve stad’ lijkt van toepassing, we kunnen kijken wanneer zaken exclusief uitpakken ten aanzien van jongeren.

Methodieken/projecten 

• Er zijn heel veel projecten, maar wie heeft het overzicht? En hoe organiseer je samenhang tussen projecten? Begin bij wat je nodig hebt, zo luidt het advies.
• Kijk ook naar wat werkt, voor wie en waarom?

Onderzoek  

• Ga na welke onderzoeken er al lopen, bijvoorbeeld vanuit de gemeente.
• Het gaat ook om ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid, de leefwereld van jongeren is belangrijk; daarnaast het beleid.

Verbindingen 

• De communicatie van het onderzoeksteam met het werkveld is heel belangrijk: bijvoorbeeld om de aantal maanden bij elkaar komen. Organiseer bijeenkomsten (als input nodig is of om relevante informatie te delen). Dat kan gezamenlijk, maar wellicht ook per deelgebied (onderwijs, gemeente, jeugdprofessionals).
• Hou ons op de hoogte, organiseer opfrisbijeenkomsten, betrek ons bij aanbevelingen, nieuwsbrieven maken.
• Creëer een digitale omgeving om informatie te delen.
• Creëer een Community of Practice: maar alleen wanneer dit zinvol is!

Welke werkveldpartners zijn nog meer genoemd?

Er zijn veel werkveldpartners genoemd die naast de reeds bekende partners geïnformeerd en betrokken kunnen worden. Klik hier voor een overzicht.

Tijdpad april – juni

Maand	Activiteit
Maart	Ontwikkelen onderzoeksinstrumenten voor kwalitatieve en kwantitatieve deel Literatuurstudie
April	Interviewtraining voor alle betrokken onderzoekers Contacten leggen met (nieuwe) werkveldpartners: informeren en om respondenten te werven Literatuurstudie Werven jongeren en afspraken maken
Mei	Afnemen van interviews bij 17-jarige jongeren Uitwerken interviews Verder met werven jongeren en afspraken maken
Juni	Afnemen van interviews bij 17-jarige jongeren Uitwerken interviews Aanscherpen onderzoeksinstrumenten Bijeenkomst met werkveldorganisaties over actuele stand van zaken Verdere afspraken met werkveld voor na de zomer Eventueel bijstellen werkplan Tweede nieuwsbrief