Positief jeugdbeleid

Toby Witte, lector Maatschappelijke Zorg, Hogeschool Rotterdam

Jongeren scoren hoog op de klachtenlijst en zorgen van bewoners en genieten met enige regelmaat de politieke aandacht van de (lokale) overheid. Het jeugdvraagstuk roept een zeker maatschappelijk ongeduld en onbehagen op. Voor een deel heeft dit te maken met het feit dat de samenleving complexer is geworden. Toch wil ik hier nadrukkelijk opmerken dat het grotendeels met de jeugd in Nederland uitstekend gaat. Met een klein deel van de jongeren gaat het minder tot niet goed. Juist de groep jongeren die zich in een kwetsbare positie bevindt, behoeft in preventieve en positieve zin onze gezamenlijke aandacht, want zonder begeleiding en ondersteuning dreigen zij mogelijk maatschappelijk af te glijden. Vroegsignalering en ondersteuning zijn daarom van groot belang. Voorkomen is beter dan genezen daar zal iedereen het wel roerend mee eens zijn. Daarom is jeugdpreventie belangrijk maar niet het enige middel.

Het gaat er vooral ook om dat iedere jongere gezond en veilig kan opgroeien, kan groeien naar zelfstandigheid/volwassenheid en kan meedoen in de samenleving. De focus dient eveneens te liggen op empowerment en perspectief bieden waarbij toeleiding naar onderwijs en arbeidsmarkt, alsmede ondersteuning in de eigen context, sociale leefomgeving en leefwereld essentieel zijn. Opvoeden is ook een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Hoogleraar Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken Micha de Winter maakt zich om die reden hard voor een offensief om sociaal pedagogische bindingen weer te herstellen. Zijn pleidooi is ons niet alleen te beperken tot een preventieve aanpak, maar vooral ook te investeren in het sociale weefsel rondom gezinnen, het creëren van een meer pedagogische samenleving.

Gemeenten wensen het perspectief van jongeren te versterken en ondersteuning te bieden aan het handelen van alle opvoeders in en om gezinnen. Door in te zetten op het versterken van de pedagogische kwaliteit, wordt de ontwikkeling van jongeren positief bevorderd. Preventie is belangrijk maar mag geen betutteling worden in het ontdekkingsproces en identiteitsontwikkeling van jongeren. Er valt in combinatie met positief opvoeden veel te winnen. Het is belangrijk jongeren weerbaar te maken. Weerbaar tegen de druk van buiten, van verkeerde vrienden, tegen pesten en de verleidingen van het leven maar ze ook zoveel mogelijk zelfstandig hun weg naar volwassenheid te laten vinden en ontdekken.