Onderzoeksmaterialen in ontwikkeling

Momenteel zijn we de voorbereidende fase aan het afronden. In deze fase legden we contact met alle werkveldpartners en ontwikkelden we de onderzoeksmaterialen, denk aan een vragenlijst, gesprekshandleiding en infoflyers. De vragenlijst en de gesprekshandleiding zijn inmiddels in een proefafname getest bij een aantal jongeren. Verder gaf een aantal partners uit het werkveld er feedback op. Om jongeren, ouders en professionals goed over het onderzoek te kunnen informeren hebben we info- en wervingsflyers ontwikkeld. Verder stelden we informed consent formulieren en geheimhoudingsverklaringen op. Met de informed consent formulieren kunnen respondenten ons formeel toestemming geven voor deelname aan het onderzoek. De geheimhoudingsverklaringen moeten voorafgaand aan het onderzoek door alle onderzoekers worden ondertekend en zijn nodig om te garanderen dat de onderzoekers zorgvuldig en discreet met de antwoorden van de respondenten omgaan. De onderzoeksmaterialen zijn inmiddels beoordeeld door een Medisch Ethische Toets Commissie van de Universiteit van Utrecht.

Inventarisatie documenten

Een groot deel van de wetenschappelijke literatuur en onderzoeksrapportages over jongeren in overgang naar volwassenheid is inmiddels door ons bestudeerd, het blijkt een urgent thema. Landelijk krijgt de thematiek aandacht in de Aanpak 16-27. In april 2018 heeft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport het actieprogramma Zorg voor de Jeugd gepubliceerd waarin het verbeteren van de hulp aan kwetsbare jongeren op weg naar zelfstandigheid als aparte actielijn wordt benoemd. Ook de gemeente Amsterdam heeft aandacht voor de ondersteuning van jongeren in overgang naar volwassenheid, hiervoor is medio 2017 het uitvoeringsprogramma Overgang naar volwassenheid opgezet.

Wij zijn bezig geweest met een verkenning van de wetenschappelijke literatuur rondom het thema overgang naar volwassenheid; waar lopen jongeren (uit de jeugdhulp) tegenaan en wat kan hen helpen om de overgang zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen. Wij hebben de betekenis van het begrip kwetsbaarheid onder de loep genomen, definiëring van deze term bleek lastig en het gebruik ervan in relatie tot jongeren roept vraagtekens op. Naar aanleiding van deze verkenning is besloten om het begrip kwetsbaarheid volledig los te laten in ons onderzoek Ondersteuning jongeren in overgang naar volwassenheid.

Ook hebben we de projecten en initiatieven die er voor deze jongeren in Amsterdam zijn in kaart gebracht. Er blijkt een grote verscheidenheid aan projecten voor de doelgroep. Zo zijn er mentor/buddy-projecten, woon-, werk- en/of leerprojecten en ook meerdere projecten waar jongeren (en hun ouders) terecht kunnen voor advies, hulp of begeleiding. Deze projecten zijn opgezet voor een uiteenlopende groep jongeren: jongeren met problemen als verslaving, dak- en/of thuisloosheid, depressie en criminaliteit, maar ook voor jongeren die vastlopen met school(keuze), werk of financiën.

Beschrijven van onderzoeksprocedures

Alle onderzoeksprocedures worden op dit moment door ons uitgewerkt en beschreven, denk bijvoorbeeld aan procedures voor de selectie en werving van respondenten, het afnemen van de vragenlijsten en de interviews en de opslag van alle antwoorden van de respondenten. We besteden hier veel aandacht aan, omdat we het belangrijk vinden dat het voor iedereen duidelijk is hoe we binnen het onderzoek te werk gaan. De beschreven procedures dienen dus als naslagdocumenten en tevens als waarborging dat het onderzoek door alle onderzoekers in de drie steden op dezelfde manier uitgevoerd wordt.

Algemene Verordening Persoonsgegevens

Bij de ontwikkeling van alle onderzoeksmaterialen werken we volgens de nieuwe wet Algemene Verordening Persoonsgegevens (AVG). Deze wet trad 25 mei jl. in werking en vervangt de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP). Het doel van de verordening is met name een nog betere bescherming van persoonsgegevens te verzekeren en het vrije verkeer van persoonsgegevens binnen de Europese Unie te waarborgen.

Interviewtraining

Tot slot hebben alle onderzoekers onlangs een training gehad die specifiek inging op het interviewen van jongeren. In de training was aandacht voor de manier waarop onderzoekers het beste contact kunnen leggen met jongeren en de ‘do’s and don’ts’ tijdens het interview. De onderzoekers hebben uitgebreid met elkaar geoefend in de vorm van rollenspellen waarbij één onderzoeker interviewer speelde en één onderzoeker jongere. Dit was erg leerzaam.

Planning voor het komende half jaar

Voor de zomer hopen we al een aantal 16,5 – 18 jarige jongeren geïnterviewd te hebben. Na de zomer gaan we hiermee verder. In december/januari hopen we eerste resultaten te hebben.

Juni – Aanscherpen onderzoeksinstrumenten op basis van proefafname en feedback / Afname van vragenlijsten en interviews bij 16,5 – 18 jarige jongeren (eerste leeftijdsfase) / Eventueel bijstellen werkplan / Werven van jongeren / Afspraken maken met werkveld voor na de zomer / Interviews met professionals / Uitwerken interviews

Juli t/m november – Afname van vragenlijsten en interviews bij 16,5 – 18 jarige jongeren (eerste leeftijdsfase) / Werven van jongeren / Interviews met professionals / Uitwerken interviews

December en Januari – Analyse en eerste resultaten (eerste leeftijdsfase) / Verder met werven van jongeren / Start afname vragenlijsten en interviews bij 18 – 19 jarige jongeren (tweede leeftijdsfase) / Interviews met professionals / Uitwerken interviews